[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ludziach złych.
3. Pomstę wykonuje się za pomocą kar, wywołujących niewolniczy strach. Otóż Nowe
Przymierze nie jest zakonem strachu, lecz miłości, jak mówi św. Augustyn114. A więc
przynajmniej w Nowym Zakonie nie należy żadnej pomsty dokonywać.
4. Pomsty dokonuje, kto mści się za doznane krzywdy. Otóż wydaje się, iż nawet
sędziemu nie wolno karać za występki przeciw sobie popełnione. Powiada bowiem
św. łan Chryzostom:115 Uczmy się za przykładem Chrystusa wielkodusznie znosić
doznane osobiste krzywdy. Krzywd natomiast, skierowanych przeciw Bogu, nie wolno
nam. Zcierpieć . A więc pomsta jest niedozwolona.
5. Grzech wielu ludzi jest bardziej szkodliwy niż grzech jednostki, gdyż powiada
Pismo św. (Ekli 26, 6): Serce moje ma się na baczności przed trzema rzeczami; a
czwartej się obawiam: oszczerczych zarzutów w mieście, zbiegowiska pospólstwa i
kłamliwych doniesień; te rzeczy są przykrzejsze od śmierci . Otóż nie należy
dokonywać pomsty za grzech pospólstwa, gdyż Ewangelia powiada (Mt 13, 29):
Byście zbierając kąkol, nie wyrwali przypadkiem razem z nim i pszenicy, pozwólcie
obojgu róść aż do żniwa . Glossa tłumacząc te słowa dodaje116: nie należy wyklinać
ani pospólstwa, ani księcia . A więc pomsta jest niedozwolona.
Ale z drugiej strony od Boga można oczekiwać tylko tego, co jest dobre i dozwolone.
A przecież wolno oczekiwać od Niego pomsty na naszych wrogach. Wszak Ewangelia
(Ak 18, 7) zapytuje: A Bóg czy nie wymierzy sprawiedliwości wybranym swoim,
wołającym do niego we dnie i w nocy? dając do zrozumienia, że oczywiście
wymierzy. A więc pomsta sama przez się nie jest zła ani niedozwolona.
48
Odpowiedz. Pomsta polega na wymierzeniu kary za grzech. Należy w niej wziąć pod
uwagę zamiar mściciela. Jeśli bowiem mściciel zmierza głównie do wyrządzenia zła
tej osobie, na której dokonuje pomsty i na tym poprzestaje, wówczas taka pomsta jest
całkowicie niedozwolona, gdyż cieszyć się z cudzego zła Jest przejawem nienawiści,
sprzeciwiającej się miłości, która wymaga, byśmy wszystkich ludzi kochali. Przy
czym mściciela nie usprawiedliwia nawet to, że zmierza do zła jedynie dla tej osoby,
która jemu niesprawiedliwie wyrządziła krzywdę. Podobnie nienawiści do drugiej
osoby nie usprawiedliwia fakt, że chodzi o osobę, która nas nienawidzi. Nie wolno
bowiem grzeszyć przeciwko drugiemu człowiekowi z tego powodu, że on wpierw
zgrzeszył przeciwko nam, gdyż byłoby to zwycięstwem zła nad nami, przed. czym
przestrzega nas św. Paweł Apostoł (Rzym 12, 21): Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło
dobrem zwyciężaj .
Jeśli natomiast dokonujący pomsty zmierza. głównie do jakiegoś dobra przez
wymiar kary grzesznikowi, np. w celu poprawienia go albo przynajmniej do
powstrzymania go od dalszych występków, lub do zapewnienia pokoju innym,
zachowania sprawiedliwości lub chwały Bożej wówczas pomsta może być
dozwolona, jeśli są zachowane inne warunki dobrego uczynku.
Rozwiązanie trudności, l. Kto stosownie do swego stanowiska dokonuje pomsty na
złych ludziach, nie przywłaszcza sobie tego, co Boże, gdyż używa władzy zleconej mu
przez Boga jak o tym zapewnia Apostoł Paweł (Rzym 13, 4), mówiąc o władzy:
Jest ona narzędziem Boga do wyznaczenia sprawiedliwej kary temu, kto czyni zle .
Natomiast, kto wbrew porządkowi ustanowionemu przez Boga dokonuje pomsty,
przywłaszcza sobie prawo Boże i dlatego grzeszy.
2. Ludzie dobrzy mają znosić złych w tym znaczeniu, że winni cierpliwie znieść
doznane od nich osobiste krzywdy, ale w miarę jak to jest godziwe. Nie mogą
natomiast pozwolić na wyrządzanie krzywdy Bogu i bliznim, gdyż, jak mówi św. Jan
Chryzostom117: Należy być cierpliwym, gdy chodzi o osobiste krzywdy; natomiast
obojętność na krzywdy wymierzone przeciw Bogu byłaby zbyt bezbożna .
3. Prawo Ewangelii to prawo miłości. Dlatego nie należy przy pomocy kar wzbudzać
strachu w tych, którzy z miłości czynią dobrze, gdyż tylko ci właściwie przynależą do
Ewangelii. Można natomiast wzbudzić strach w tych, których miłość nie skłania do
dobra, i którzy należą do Kościoła co do liczby, a nie co do zasług.
4. Niekiedy krzywda wyrządzona jakiejś osobie zwraca się przeciw Bogu i
Kościołowi, i wówczas trzeba pomścić tę krzywdę, jak to uczynił Eliasz, który
sprowadził ogień z nieba na żołnierzy Ochozjasza, chcących go porwać (4 Król l, 12);
lub Elizeusz, który przeklął chłopców wyśmiewających się z jego łysiny (4 Król 2,
24). Podobnie papież Sylwester I wyklął tych, którzy skazali go na wygnanie.
Natomiast, jeśli 'krzywda jest tylko osobista, należy ją cierpliwie znosić, jeśli się to
godzi; gdyż to przykazanie o cierpliwości należy rozumieć o gotowości ducha do
znoszenia tych krzywd, jak to zaznacza św. Augustyn118.
5. Kiedy jakaś społeczność grzeszy, należy dokonać pomsty już to na całej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]