[ Pobierz całość w formacie PDF ]
6i
%
___________________ CZAS NA WYLECZENIE. PRZEWODNIK
wówczas poczucie niezadowolenia z życia nie ma wyraznego zródła.
Zamiast spróbować określić, jak inaczej mogłoby wyglądać wasze ży
cie (co wymaga posiadania wyraznego obrazu bardziej prawdziwych
zachowań), zaczynacie krytykować siebie za to, że nie potraficie się
nim cieszyć. Próbujecie kompromisów i trzymacie się technik prze
trwania. Wzmacniacie samokrytykę, gdy nie potraficie zapanować
nad nastrojami i cierpicie z powodu życia na pół gwizdka. Zaprzecza
cie bólowi spowodowanemu zahamowaniem w relacjach z samym
sobą i z innymi, mając nadzieję, że jakoś dacie sobie radę.
Innym sposobem rekompensowania braku normalności jest
przyjęcie pozycji przenikliwego obserwatora i naśladowcy innych
ludzi. Dzięki temu budujecie niemal perfekcyjną fasadę i nawet
najbliżsi przyjaciele nie mają prawdopodobnie pojęcia, że działacie
po prostu jakby. Dopóki będziecie wybierać działania i uczucia od
zwierciedlające wasze wyobrażenie o normalności dopóty wasze
doświadczenie nie wyjdzie poza poczucie, że jesteście jakby nor
malni. Jak długo będziecie stwarzać pozory, tak długo nie będziecie
czuli się w pełni częścią świata.
Fałszywa jest idea, że normalność to zbiór zasad, które można
odkryć i przyjąć jak komplet nowych ubrań. Prowadzi ona DDA do
nieustannego szukania wiatru w polu, przeglÄ…dania jednej za dru
gą książek o samopomocy, zapisywania się na kolejne kursy dosko
nalenia rozwoju osobistego, miotanie siÄ™ od jednego wybawcy do
drugiego po to, aby znalezć prawdę. Wiele DDA uśmierza ból da
remnego poszukiwania zasad, przyjmujÄ…c postawÄ™ samotnego piel
grzyma, który nigdy nie osiągnie celu, ale który gotów jest w każdej
chwili spakować swój dobytek i wyruszyć w szlachetną podróż.
Tak jak Alex, wiele DA ma ogromne braki w życiowym do
świadczeniu. Jego życie rodzinne nie miało żadnej ciągłości i nie
dawało bezpieczeństwa; nikt nie szanował jego uczuć i nikt nie
dawał mu jasnych wskazówek w żadnej sprawie. Alex nauczył się,
że świat jest kapryśny i niebezpieczny, nauczył się też, jak w nim
przetrwać. Nie nauczył się natomiast niczego o świecie istniejącym
poza jego rodziną. Jedyną wiedzę o nim czerpał z nierealistycznych
telewizyjnych komedii sytuacyjnych. Father Knows Best i Leave
- 62 -
3. CZAS NA PRZYPOMNIENIE: DZIECICSTWO W RODZINIE ALKOHOLIKÓW
It to Beaver * były serialami, na podstawie których Alex budował
swój obraz zdrowego życia rodzinnego, choć oczywiście zakładał,
że prezentują one tylko fikcję.
Jako dorosły, Alex miał świadomość, że jego sposoby traktowa
nia uczuć własnych i innych ludzi nie sprawdzają się. Zanim jednak
stał się zdolny do zbudowania bardziej satysfakcjonującego związ
ku ze swoją dziewczyną, musiał poznać strukturę intymnej relacji.
Dopóki tego nie zrobił, próbował żeglować przez życie bez dobrej
mapy, która wskazałaby mu właściwą drogę.
W najostrzejszych przypadkach niedouczenie może zawężać
horyzonty DDA, aż wreszcie ich życie zacznie wymagać napraw
poważniejszych niż te, które mogą wykonać samodzielnie. Bez
znaczącej pomocy z zewnątrz, wiele DDA nie zdoła odnalezć upra
gnionego spokoju umysłu. Na szczęście taka pomoc jest możliwa.
Część trzecia tej książki eksploruje typy pomocy, z której możecie
skorzystać. Zanim jednak dotrzecie do tego punktu, musicie przy
gotować się na przyjęcie pełni korzyści z tej pomocy płynących.
CHARAKTERYSTYKA ZDROWEJ RODZINY
Być może najlepszym sposobem na to, aby zrozumieć przeróż
ne sposoby dogłębnego wpływu alkoholu na życie rodzinne i nisz
czenia przez niego zaufania, którym dzieci w naturalny sposób ob
darzają rodziców, jest przyjrzenie się charakterystyce zdrowej ro
dziny. Jeśli jesteście DDA, to zapewne nigdy nie mieliście z nią do
czynienia. W tabeli na s. 65 znajdziecie wiele cech zdrowej rodziny
oraz opis tego, jak są one zniekształcone w rodzinie alkoholowej.
Nie ma rodzin, które stale wykazywałyby wszystkie wskazane
cechy. Jednakże te zdrowe ujawniają większość z nich, zwłaszcza
w okresach stresu. Tym, co pozwala im dobrze funkcjonować, jest
* Popularne w latach 50. i 60. ubiegłego wieku telewizyjne seriale komedio
we. Przedstawiały one życie szczęśliwych rodzin, niemal zupełnie pozba
wione realnych problemów (przyp. tłum).
CZAS NA WYLECZENIE. PRZEWODNIK
ich mniejsza - niż rodzin alkoholowych - podatność na działanie
stresu. Dzieje się tak, ponieważ potrafią o wiele skuteczniej radzić so
bie z problemami wywołującymi stres. Alkoholizm rodziców zawsze
ogranicza zdolność rodziny do podtrzymywania zdrowych cech.
Bezpieczeństwo
Gdy dzieci przychodzą na świat, nie są w stanie zadbać o swoje pod
stawowe potrzeby. Zdrowe rodziny starają się zapewnić im wszyst
ko, co niezbędne, aby czuły się fizycznie i emocjonalnie bezpieczne.
Najpierw oznacza to zapewnienie ciepłego i suchego schronienia,
zdrowego jedzenia i odpowiedniej higieny. Pózniej - wprowadzenie
ograniczeń i wyznaczenie odpowiednich granic, aby zminimalizo
wać wypadki i zdobyć pewność, że dzieci podejmą tylko wyzwa
nia na miarę swoich możliwości. Zapewnienie dzieciom bezpie
czeństwa oznacza też danie im względnej pewności, że najbliżsi są
emocjonalnie otwarci i pomogą im poradzić sobie z negatywnymi
emocjami. Dzieci nie powinny nigdy martwić się, czy rodzice potra
fią powstrzymać się od agresywnych lub wrogich zachowań wobec
nich. Dzieci alkoholików ciągle się o to martwią.
Alkoholizm rodziców stopniowo narusza, a w ostatecznym rozra
chunku niszczy u dzieci poczucie bezpieczeństwa. To niemal uni
wersalna prawda, że gdy ludzie piją, coraz bardziej koncentrują się
na sobie. Na skutek otępiających właściwości używek, po ich zażyciu
wszyscy stajemy się mniej wrażliwi na subtelną stymulację, w tym
także na sygnały wysyłane przez ludzi, którzy potrzebują naszej
uwagi. Dzieci czują się mniej bezpieczne, gdy zaczynają dostrzegać,
że rodzice nie potrafią skoncentrować się na żadnej z ich potrzeb.
W pewnych przypadkach rodzice uznają, że potrzeby dzieci są takie
same jak ich. W innych - mogą ignorować lub wyśmiewać uczucia
dzieci albo wycofać się zupełnie z emocjonalnych więzi z nimi. Ta
kie wycofanie może trwać od kilku minut aż do końca życia. Kiedy
rodzice przestają być emocjonalnie dostępni, dzieci mają dojmujące
poczucie odrzucenia.
64
3. CZAS NA PRZYPOMNIENIE: DZIECICSTWO W RODZINIE ALKOHOLIKÓW
Zaburzenia spowodowane
Cechy zdrowej rodziny
przez alkoholizm rodziców
Emocjonalna nieprzystępność rodzica
Bezpieczeństwo
Utrata poczucia bezpieczeństwa
Niepowodzenie w chronieniu dziecka przed
zagrożeniami
Bezpośrednia przemoc fizyczna
Zachowywanie sekretów, aby zachować spokój
Otwarta komunikacja
Utrzymywanie pozorów normalności
Ukrywanie uczuć
Czynienie z dzieci powierników
ZÅ‚a ekonomia
Troska o siebie
Pierwszeństwo dla potrzeb alkoholika
Poczucie odpowiedzialności za problemy
innych ludzi
Role wyznaczane przez potrzeby rodziny
[ Pobierz całość w formacie PDF ]