[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Och, kuzynie!...
TOLO
Ja jestem uparty i... stały...
MUSZKA
Pozwól sobie powiedzieć, że nie dajesz dowodów tej stałości.
TOLO
Czyż nie kocham cię już od dwóch miesięcy?
MUSZKA
Jeżeli tak... przestałeś kochać twą żonę. Gdzież tu więc jest stałość?
TOLO
zły
Kuzynka masz czasem sposób mówienia... zamykający usta.
MUSZKA
po chwili
Gniewasz siÄ™, kuzynie.
TOLO
Przebaczę... pod jednym warunkiem, że kuzynka nigdy nie będziesz złośliwa. Ty możesz być
tylko sentymentem, ciszÄ… jezior sennych.
MUSZKA
Wituś mówi, że to nudne.
TOLO
Tylko kobiety, które są zawsze zabawne, są nudne.
MUSZKA
Sądziłam...
TOLO
Nie sÄ…dz nic. BÄ…dz sobÄ…
obejmuje jÄ… lekko
Ty... cudzie...
MUSZKA
z krzykiem,
Nie mów tak do mnie...
183
TOLO
Sapristi!139 co za temperament!
Muszka wybiega jak szalona
TOLO
sam zapala cygaro
Tiens, tiens... a to miła niespodzianka.
wchodzi WituÅ›
SCENA ÓSMA
Tolo - WituÅ›
WITUZ
Cóż to? jesteś sam.
TOLO
Przed chwilą były tu panie.
WITUZ
Gdzież są?
TOLO
Wyszły. Przygotowują jakąś niespodziankę.
WITUZ
Znowu? Przyznam ci się, że jestem zmęczony szalenie.
TOLO
Cóż u diabła. Od czego jesteś młody?
WITUZ
Poujadaj się tak około gospodarstwa, jak ja.
TOLO
Nie głupim. Wypuściłem swoje w dzierżawę.
WITUZ
No, to trudno. Ja kocham ziemiÄ™.
TOLO
Frazesy. Leżysz na niej, drapiesz, szarpiesz, ciągniesz, co dać może. Jakby ci nie niosła po-
rządnie, ciekaw jestem, czybyś ją kochał.
WITUZ
To nieprawda. Uprawiam jÄ….
139
Saprist! (fr.) Do licha!
184
TOLO
To się tak nazywa. Ale rezultat pieniądze, u mnie ten sam rezultat pieniądze. Tylko że się
sam nie babrzę, a każę się babrać, bo nie lubię czarnych robót, wolę jezdzić do Vichy i pielę-
gnować moje artretyzmy. Widziałeś? roztyłem się. Raz jeden człowiek żyje.
WITUZ
Gdyby tak wszyscy myśleli, jak ty.
TOLO
Ale szczęściem są tacy, jak ty. Wiesz, wspaniale w tym kostiumie wyglądasz.
WITUZ
Męczy mnie... biały... muszę ciągle uważać. Byłem teraz pomiędzy zabudowaniami; o, co
słomy, muszę się przebrać...
TOLO
Nieszczęście!... Wiesz zróbmy przyjemność naszym paniom ubierzmy się we fraki, one
coś także tam urządzają w sekrecie.
WITUZ
Za nic.
TOLO
Jak chcesz! Kolorowe fraki. Chausses140, ja nawet kazałem przyrządzić wynalazłem u cie-
bie.
WITUZ
Ciasny utyłem.
TOLO
Ty się rozrosłeś to ja tyję... Marienbadzik w perspektywie... Och!... No, ale ubierzmy się.
Aadnie siÄ™ zaprezentujemy.
WITUZ
Przed kim?
TOLO
Przed naszymi żonami.
WITUZ
Nie warto.
TOLO
Chi lo sÄ…?141
WITUZ
Czy wy nigdy nie możecie siedzieć spokojnie... ty i twoja żona?
140
Chausses (fr.) obcisłe, krótkie (tuż za kolana) spodnie wg dawnej dworskiej mody francuskiej
141
Chi lo sa? (wł.) Kto to wie?
185
TOLO
Nigdy.
WITUZ
I czy takie życie nigdy się nie znudzi?
TOLO
Jak cygaro suche i dobrze ciągnie, sleeping na rozkazy, a kobiety piękne, to o nudach mowy
być nie może.
WITUZ
Cygaro jeszcze sleeping to obojętne, ale co do kobiet, to, jak Boga kocham...
TOLO
Ha! skoro już Kwintus Metellus powiada, że z kobietą zle, a bez kobiety żyć nie podobna...
WITUZ
Takeśmy spokojnie tu żyli...
TOLO
Wyprowadza go. Wchodzi dwóch lokai, odsuwa bilard pod ścianę, zastawia go parawanem,
gasi kandelabry, tak że tylko z otwartych drzwi ogrodowych widać wielką smugę księżyco-
wego światła. Jeden z lokai wchodzi na taburet i nakręca zegar z kurantem, który wisi na
ścianie. Po czym lokaje znikają powoli spoza klombów widać z dwóch stron zbliżające się
dwie postacie kobiece, ubrane w strój markiz z końca XVIII wieku. Idą wolno, w białych pe-
rukach i złotych pantofelkach, w takt menueta granego przez kurant. Zbliżają się, podają so-
bie ręce, okręcają się, wreszcie wchodzą na scenę.
SCENA DZIEWITA
Muszka - Lulu
W głębi jeszcze przy klombie.
MUSZKA
Księżyca tarcz się wznosi złota
I cicha noc roztacza czary,
W takt menueta i gawota
Rozdzwonia siÄ™ ten zegar stary.
LULU
koło klombu
Noc srebrna w krÄ…g roztacza czary
wchodzÄ… wolno na scenÄ™
Słodyczą kwiatów tchną kielichy
Cyt! słuchaj! jak ze szklannej czary
Leje się dzwięk melodii cichej.
186
MUSZKA
idqc naprzód
Słodyczą kwiatów tchną kielichy,
Pójdz! Podaj dłoń! ach! Bodaj chwile
Nad życia pustkę, nad życia szychy,
Korowód zawieść jak motyle.
LULU
Podaj dłoń
ujmują się za ręce
Ach, bodaj tÄ™ chwilÄ™
Dłużyć, jak wije nić wrzeciono!
Wśród kwiatów, w blasku srebrnym pyle
Płynąć w tę dal rozbłękitnioną.
tańczą kilkanaście taktów menueta. Wreszcie Muszka tańcząc mówi:
MUSZKA
Niech zwolna wije nić wrzeciono,
Ach! prześnić i przetańczyć życie.
LULU
tańcząc
Jakby melodię nieskończoną
W rozkosznym prześnić je zachwycie.
panowie się wsuwają ubrani balowo i siadają w cieniu pod ścianą.
MUSZKA
Cyt! szklanne dzwięki drżą i brzęczą,
LULU
ustaje tańczyć
W kurantowego takt zegara
Ból snuje ciemną nić pajęczą.
cofajÄ… siÄ™ ku drzwiom ogrodowym wolno
MUSZKA
cofajÄ…c siÄ™
Cyt! szklanne dzwięki drżą i brzęczą,
I milknÄ…. Cisza nas omota...
LULU
już w ogrodzie
Senną osnuła się otęczą
Nad parkiem tarcz księżyca złota.
damy niknÄ… za klombem, chwila milczenia ponowiÄ™ siÄ™ zrywajÄ… i biegnÄ… do drzwi.
187
SCENA DZIESITA
Lulu - Muszka - WituÅ› - Tolo
TOLO
Brawo! Brawo! Muszka jest czarujÄ…ca.
panie wybiegajÄ… zza klombu i wchodzÄ… na scenÄ™
LULU
Zwiatło!
lokaje wnoszą światło
WITUZ
Nie, jak Boga kocham.
LULU
Pst! bądz dziś także talon rouge142.
TOLO
wskazując na ściany
Bardzo zharmonizowane.
LULU
Od nich pomysł i stroje.
MUSZKA
Tak, od moich prababek.
TOLO
Nadzwyczaj urocze! Dzięki!
całują obie panie w rękę lokaje wnoszą stolik nakryty do kolacji, przystrojony kwiatami, i
znikajÄ….
Odżywa tradycja panneau Bouchera i Małego Trianon!143
siadają za stołem. Wituś chce siadać przy żonie.
LULU
Za nic w świecie, kuzyn przy mnie! Mąż mój przy Muszce.
MUSZKA
Kolacja bardzo skromna. Ale tak zarządziła Lulu.
TOLO
Przeciwnie... menu stylowe.
WITUZ
Zanadto! Będę musiał zajrzeć do kredensu.
142
talon rouge (fr.) dosł.: czerwony obcas; tu: dworzanin w dawnej Francji, noszący czerwone obcasy jako
oznakÄ™ szlachectwa.
143
tradycja panneau Bouchera i MaÅ‚ego Trianon François Boucher, por. przypis 114; MaÅ‚e Trianon, paÅ‚acyk w
Wersalu, wybudowany w r. 1766 przez króla Ludwika XV dla swej kochanki p. Pompadour. Wnętrze pałacy-
ku zdobią rokokowe dekoracje o wysokiej wartości artystycznej.
188
LULU
do Witusia
Twój apetyt jest imponujący.
WITUZ
Apetyt...
TOLO
przerywajÄ…c
Dajże spokój z ziemianinem przy pudrowanych damach.
WITUZ
A któż wtedy rolę uprawiał?
TOLO
[ Pobierz całość w formacie PDF ]